VOLK

De afgelopen dagen kwam het woord ‘volk’ veel voorbij in het nieuws. Bij de Europese verkiezingen heeft overal ‘het volk’ gesproken, als je tenminste de menners ervan moet geloven. In Frankrijk sprak het Franse volk, in Engeland het Engelse en in Finland het Finse, de Ware Finnen.

De betekenis die daaraan wordt gehecht is die van oprechtheid, onomstotelijkheid en onbetwistbaarheid. Het volk is puur. Het neemt geen blad voor de mond en heeft altijd gelijk. En blondeert zijn haar zou je zeggen als je de woordvoerders ziet van de partijen die zwaar leunen op de stem des volks.

Het volk zingt uit volle borst, niet altijd zuiver, maar wel recht uit het hart. En uiteraard zit dat hart op de goede plaats. Voor de zekerheid leg je - in steeds meer culturen – je hand erop als je het volkslied zingt.

Het volk loopt te hoop tegen eenlingen als pedo’s, moordenaars van volkshelden en kunstenaars die iets maken waarvan je niet kunt zien wat het voorstelt. Sommige eenlingen mogen juist weer rekenen op de aanhankelijkheid van het volk. De bewoners van Maastricht bereidden hun scheidend burgemeester in 2010 een volksadieu en de eega van onze koning – zeker sinds ze in het bruidswit een traantje plengde onder de klanken van de tango – is door het volk in het hart gesloten.

Andere volken worden door het volk met argwaan bekeken. Pikken die onze banen en vrouwen niet in? De woordvoerders van het volk houden het graag simpel: genoeg is genoeg en vol is vol. Het volk wordt teruggedrongen achter de veilige grenzen van de eigen volksaard. De Finse, de Franse, de Maastrichtse.

Dat het ook anders kan bewees het volk dat in 1989 in opstand kwam tegen het regime in Oost-Duitsland. Ze voerden de slogan Wir sind das Volk en demonstreerden onder andere voor het opengooien van de grenzen en het opheffen van de beperkingen van burgerlijke vrijheden.

Op een muur in Leipzig, de stad waar de volksopstand begon, stond tot voor enkele jaren een levensgrote muurschildering. Aan de ene kant het volk in zwart-wit met slechts één persoon in kleur: Honecker in een (blond)geel vestje op het balkon, beneden hem de monochrome massa. Dan een abrupte overgang naar de andere kant, naar een bonte verzameling mensen, vogels, luchtballonnen. Ze dragen vrolijk gekleurde spandoeken met zich mee met leuzen als Die Mauer muss weg,  Freie Wahlen en - één van de mooiste: Visafrei bis Hawaii. Het volk zwermt uit.