maandag 29 april 2013

DUITS PLAT



De taalverwantschappen tussen Duits plat en Nederlands plat zijn verrassend, merk ik nu ik op het Oostzee-eiland Rügen ben. Overal kom ik Platt tegen dat me aangenaam bekend in de oren klinkt. "Wi snacken (= praten) platt und eten platt", zeggen ze hier.

In het piepkleine dorpje waar ik verblijf, heeft een van de straatjes de grappige naam Kiekut. Je hebt er inderdaad een mooi uitzicht over de daken van het dorp heen op de Tromper Wiek, de wijde baai met in de verte de krijtrotsen van Kap Arkona.

Een dorpje even verderop heet Nipmerow. Dat spreek je uit als Nipp'm roo. In de bus die acht keer per dag een rondje over het eiland maakt, staat abusievelijk op de display Nimperow. Dat rolt weliswaar makkelijker door je mond, maar het geeft toch een heel ander gevoel dan het met een Gronings knauwtje uitgesproken Nipmerow.

Het eiland is door een lange dam verbonden met het vasteland. Daar ligt Stralsund, een oude Hanzestad. Van oudsher handelspartner van Nederlandse Hanzesteden als Deventer, Kampen en Zwolle.
In de eerbiedwaardige Nikolaikirche is een van de bezienswaardigheden het Gestühl der Krämer (de kerkbanken van de kooplieden) uit 1611. In het houtsnijwerk is, naast de evangelisten en vrouwenfiguren die de deugden verbeelden, ook een stevige man te zien met een grote knuppel over zijn schouder. Het onderschrift bij deze figuur luidt:
"Dat keen Kramer ist
de blief Da Bute(n)
oder ick schla em up
de Schnuten"
Zo bouw je, door duidelijke taal te spreken, een handelsimperium.

2 opmerkingen: