PESJEN - PASSIE - PASEN

In de dagen voor Pasen gonsde het woord ‘pesjen’ door de media. Wat een vreselijke klank vind ik dat toch! De ‘pè’ van pesten en de ‘sjun’ van wat? Schouderophalen of zoiets. Het fenomeen dat BN’ers met bestaande popliedjes het lijdensverhaal van Jezus naspelen (met welk doel trouwens?), terwijl een groep vrijwilligers een groot verlicht kruis door de straten draagt, tsja.

In Trouw van 17 april stond een ingezonden brief van een vrouw die vorig jaar aan die processie had deelgenomen. Ze had zich gestoord aan het gebabbel en de camerageilheid van de kruisdragers, terwijl zij zich wilde ‘bezinnen op het lijden van Christus en het lijden van deze tijd: daar waar gepest wordt op schoolpleinen, geruzied achter voordeuren en in het ergste geval gemoord’. Zij pleitte voor een stille tocht, maar ik vrees dat dat indruist tegen de passie van de deelnemers aan deze publieke liturgische viering.

Passie is het woord dat misschien wel het meest heeft te lijden gehad onder de taalinflatie die voortkomt uit het idee-fixe van zelfrealisatie. Vooral in het Angelsaksische consumenten-denken voert dit idee de boventoon. Als je je passie maar volgt, komt het goed. Een razend populair modern geloof.

In vroeger tijden werd het lijdensverhaal van Jezus aangeduid met het Duitse woord Passion (“pasjóon”). Dat klinkt naar klassiek geschoolde zangers. Daar moet je wel van houden en die Passions-traditie kan ook weer elitair en verstikkend zijn. Overigens gebruiken Duitsers voor het begrip passie in de zin van automatisch-goedkomende-zelfrealisatie het woord Leidenschaft.

Persoonlijk vind ik dat passiemuziek, net als veel klassieke muziek overigens, altijd gaat over leven én dood. Bij Bach heel vaak in de troostende driekwartsmaat. Popmuziek is volgens mij toch meestal een ‘viering van het leven’ in een dampende procreative vierkwartsmaat. Met een pathetische Carré-galm zingen over liefde en dood maakt een liedje nog niet diepzinniger.

Iedere tijd z’n eigen pesjen, zou je kunnen zeggen. Ik was als puber erg onder de indruk van de hippe Judas en de swingende discipelen in Jesus Christ Superstar. Maar ja, die rockopera had nog iets rebels. De Pesjun leunt zwaar op deze illustere voorganger, maar is vooral gestileerd als massa-evenement voor het hele gezin. Een formule die in bijvoorbeeld het Dolfinarium niet zou misstaan.

Afijn, met Pasen is het allemaal volbracht.